
Thanh Haûi Voâ Thöôïng Sö khai thò taïi Trung Taâm Taây Hoà, Formosa
Ngaøy 3 thaùng 11, 1995 (Nguyeân vaên tieáng Anh)
Haõy hy voïng vaø daïy doã treû con baèng caùch noi göông toát. Haõy ñeå cho chuùng can ñaûm, noùi thaúng vaø thaønh thaät. Ñoù laø boån phaän cuûa quyù vò; quyù vò phaûi laø nhöõng taám göông saùng cho chuùng noi theo.
Treû con hoïc raát nhanh nhieàu ñieàu xaáu trong tröôøng. Bôûi vì coù nhöõng thaày coâ khoâng phaûi luùc naøo cuõng daïy ñuùng theo luaân thöôøng ñaïo lyù, vaø coù nhöõng ngöôøi baïn hoïc khoâng phaûi luùc naøo cuõng laø nhöõng taám göông toát cho con treû noi theo. Moät soá caùc em nhoû ôû ñaây toâi göûi ra tröôøng. Nhöng tröôùc khi ñi hoïc, chuùng ngoït ngaøo, deã thöông hôn, traàm tónh hôn vaø bieát nghe lôøi hôn. Sau khi ñi hoïc maáy naêm, chuùng trôû thaønh khaùc, khoâng vaâng lôøi boá meï nhieàu nhö tröôùc. Ñoâi khi coøn caõi laïi baèng lôøi noùi hoaëc baèng cöû chæ moät caùch raát laø hung baïo. Thaáy maø giöït mình.

Nhöng toâi khoâng theå baûo chuùng ñöøng ñi hoïc. Neáu laøm vaäy, ngöôøi ta seõ noùi toâi khoâng cho treû em ñi hoïc, chuùng toâi seõ bò raéc roái nhieàu hôn. Nhöng neáu toâi cho chuùng ra tröôøng thì chuùng ta chæ coù moät ngöôøi, chuùng noù ôû trong tröôøng caû ngaøy. Khi veà nhaø baän laøm baøi vôû roài sau ñoù ñi nguû. Thaønh thöû thôøi gian vôùi cha meï ít hôn thôøi gian vôùi baïn beø. Ñoù laø vaán ñeà con treû ngaøy nay. Khi moät ñöùa hoïc ñieàu gì sai, nhöõng ñöùa khaùc theo sau. Neáu khoâng theo thì raát khoù khaên cho chuùng, tröø khi chuùng thaät can ñaûm, thaät thoâng minh. Bôûi vì neáu khoâng theo taát caû nhöõng ñöùa kia, nhöõng ñöùa khaùc trong tröôøng seõ aên hieáp baét chuùng phaûi theo. Hoaëc ñoâi khi laøm chuùng maéc côû maø phaûi theo ñieàu sai. Bôûi vì chuùng noùi raèng: "Maøy chöa ñuû laøm con trai. Nhìn maøy kìa, hay quaù ta! Maøy khoâng bieát gì caû! Khoâng bieát con gaùi, khoâng bieát ma tuùy, khoâng bieát huùt thuoác. Maøy khoâng bieát gì caû! Tuïi tao caùi gì cuõng bieát. Dôû quaù, khoâng can ñaûm gì caû. Maøy laø a..." Tuïi noù seõ keâu thaèng kia laø ‘thoû’, laø ‘deá’ chaúng haïn vaäy. Theá laø caäu beù bò chaïm töï aùi roài daàn daàn, khoâng sôùm thì muoän cuõng phaûi nhaäp vaøo boïn chuùng.
Thaønh ra, treû con voán khoâng xaáu, nhöng khi göûi vaøo tröôøng chuùng laïi trôû neân khuûng khieáp, thaønh löu manh du ñaõng. Chuùng troán toäi baèng baát cöù caùch naøo bôûi chuùng laø vò thaønh nieân, khoâng bò boû tuø, khoâng bò xöû töû, khoâng theå bò tröøng trò naëng neà. Coù nhöõng ñöùa bieát nhö vaäy. Neáu ñoïc baùo quyù vò seõ thaáy. Thaäm chí chuùng coøn tuyeân boá raèng: "Chuùng toâi laøm gì cuõng ñöôïc vì chuùng toâi laø vò thaønh nieân. Chuùng toâi bieát chuùng toâi seõ khoâng bò ôû tuø nhieàu. Chuùng toâi bieát khoâng ai coù theå phaït chuùng toâi quaù naëng. Chuùng toâi coù theå thoaùt toäi duø laøm baát cöù ñieàu gì, ngay caû gieát ngöôøi!" Ngaøy nay, hoïc troø mang suùng, mang dao tôùi tröôøng haêm doïa thaày coâ. Vaäy maø vaãn khoâng coù nhieàu ngöôøi giaûi quyeát cho chuyeän ñoù. Chuùng tuï laïi vôùi nhau trôû thaønh raát maïnh, nhöng chuùng chæ laø vò thaønh nieân. Luoân luoân coù nhöõng lyù do nhö vaäy.
Cho neân chuùng ta ñang cho con chaùu ngaøy nay moät theá giôùi raát laø khuûng khieáp. Coù quaù nhieàu töï do. Treû con ngaøy nay coù nhieàu tieàn, thôøi gian vaø raát nhieàu duïng cuï giuùp chuùng hoïc haønh. Thaønh ra, chuùng hoïc raát leï, cho neân coù raát nhieàu töï do vaø thôøi giôø raûnh roãi. Neáu ñuïng chuùng noù, ngöôøi ta noùi: "OÀ, haønh haï treû con!" Theá laø quyù vò gaëp khoù khaên nhieàu hôn nöõa. Thaät söï coù nhöõng cha meï sôï con caùi vì con caùi veà nhaø ñaùnh ñaäp hoï, aên hieáp ñoøi tieàn, ñoøi ñuû thöù. Thaäm chí ngöôøi ta coù caû "Hoäi Phuï Huynh Bò Laïm Duïng". Nhieàu quoác gia coù hoäi naøy.
Trang Keá